Selecteer een pagina

Bijna iedereen is onderdeel van de digitale wereld. Maar wat is dat eigenlijk? Het is een relatief nieuw, abstract en veranderend deel van onze maatschappij waardoor hier geen eenduidige definitie voor is. Wij zullen de volgende definitie aanhouden: Het genereren, opslaan, verwerken en transporteren van bits en bytes. Dit klinkt nogal vaag, dus proberen we het in dit stuk wat concreter te maken door te kijken wat de onderdelen van de digitale wereld zijn.

Allereerst het fysieke deel van de digitale wereld. Dit wordt de hardware genoemd. Denk aan je mobiel en laptop. Maar ook je router, internet kabels in de straat en datacenters. De hardware faciliteert het genereren, opslaan, verwerken en transporteren van bits en bytes. Op de hardware staat software. Dit stuurt de hardware aan om bepaalde dingen te doen. Als jij je laptop aanzet start je het besturingssysteem, denk aan windows, apple en android, dit is een voorbeeld van software. Dit helpt jou om andere software zoals Word of apps te openen. Het besturingssysteem doet dat door instructies te sturen naar de firmware. Dat is software die specifiek voor de onderdelen in je laptop zijn gemaakt en precies weten wat dat stukje hardware moet doen om voor jou de app te openen. Software kun je installeren op apparaten. Dus ook op een router of server. Software geneert en verwerkt de bits en bytes en stuurt het transporteren en opslaan van de bits en bytes aan.

Het internet is een voorbeeld van een netwerk, maar er zijn ook andere typen netwerk. Zodra twee of meer computers/mobieltjes/servers met elkaar in contact staan is het een netwerk. Het internet is een openbaar netwerk, maar er is ook een heleboel intranet. Dit zijn privénetwerken waar niet iedereen op mag. Je school of werk kan zoiets hebben. Meestal moet je een wachtwoord weten om erop te kunnen komen. Al die netwerken transporteren de bits en bytes tussen apparaten.

Maar goed, wat zijn nu bits en bytes? Dit zijn stukjes informatie, ook wel data genoemd. Een berichtje dat jij naar een vriend stuurt is dus data die van jou mobiel gestuurd wordt naar de mobiel van je vriend. Meestal is deze data een grootte puinhoop en moet het eerst geordend worden om er wat aan te hebben. Hiervoor zijn er databases. Dit is een systeem waardoor data netjes op categorie komt te staan en dingen makkelijk terug te vinden zijn. Denk aan de manier waarop bibliotheken hun boeken weg zetten. Data is dus wat we maken, opslaan en versturen, maar niet wat wij op onze schermen zien. Dat zijn dingen als tekst, foto’s, muziek en filmpjes. Dit wordt digitale content genoemd. Platformen zijn plekken waar mensen of bedrijven digitale content met elkaar delen. Denk hierbij aan Netflix, Bol.com en Wikipedia.

Tegenwoordig zijn mensen niet meer de enige die data maken. Dingen die onderdeel zijn van het Internet of Things zijn alledaagse objecten die data maken, dat via een netwerk delen en soms zelfs automatisch en/of op commando zich aanpassen. Smartwatches zijn ook een goed voorbeeld. In huis komen ook steeds meer van dit soort systemen. Dit heet demotica. Er bestaan ook slimme apparaten die nooit met het internet verbinden. Denk aan een ventilatie systeem met sensoren die de luchtvochtigheid en het CO₂ niveau in de gaten houdt, zodat het weet wanneer het harder moet gaan werken.

Niet alle data die gemaakt wordt willen we met anderen delen. Om te voorkomen dat deze data gestolen wordt is er cybersecurity. Dit zijn beveiligingssystemen voor je data. De data die door/over jou gemaakt wordt is namelijk waardevol en kan aan andere verkocht worden, maar daarnaast ook worden misbruikt.

Waarschijnlijk heb je wel eens iets online gekocht. Dit wordt E-commerce genoemd en bestaat niet alleen uit de online winkel waar je de bestelling plaatst (bijvoorbeeld bol.com en thuisbezorgd), maar ook uit de digitale reclame bedrijven en betaalplatformen die je gebruikt om geld over te maken (bijvoorbeeld die van je bank of Tikkie).

Sociale media is iets wat wel vaker langs komt in het nieuws. Socialmedia platformen zoals Facebook en Whatsapp zijn platformen waar we voornamelijk zelfgemaakte digitale content delen met het doel om met andere mensen te communiceren.

Dan tot slot de nieuwste toevoegingen: Artificiele Intelligentie (AI) en Machine Learning (ML). AI is een stuk software dat taken kan uitvoeren die normaal gesproken alleen echte mensen kunnen. Denk aan beslissingen maken, logisch redeneren en problemen oplossen. ML is dan weer een techniek die we gebruiken om dat doel te bereiken. Het gebruikt geavanceerde statistiek en wiskunde om uit hele grote databeses patronen te leren herkennen.